Idealny Perro de Presa Canario
– jak osiągnąć ideał
„ …Potężny pies o srogim wyglądzie, pełen ekspresji. Posiada wyjątkowe predyspozycje do obrony, stróżowania i pilnowania. Po swoich przodkach odziedziczył inklinacje do pomocy przy wypasie bydła. Posiada impulsywny temperament. Nie szczeka dużo, nie jest hałaśliwy… Posłuszny, niezawodny obrońca rodziny, nieufny i nieprzyjazny w stosunku do obcych…”. W skrócie mamy wyidealizowany obraz Presa Canario. Jest to ideał który usiłuje się osiągnąć, ale który nie istnieje i którego nie możemy spotkać. Dotyczy to nie tylko charakteru ale i eksterieru. Więc czym jest ideał? Jak można go osiągnąć? Odpowiedz nie jest jednoznaczna. Można to osiągnąć poprzez selekcję najlepszych okazów do hodowli – takich które niosą cechy pożądane w tej rasie i takich za którymi stoją wybitni przodkowie. Można by sadzić że każda presa posiada większość z wymienionych takich cech. Jednak tak nie jest… Nie posiada ich nawet większość. Aby to wyjaśnić cofnijmy się do lat 70-tych gdy zaczęła się rekonstrukcja rasy. Wtedy wszystko było jasne. Chciano odtworzyć psa który żył na wyspach od stuleci, skoncentrowano się nie tylko na wyglądzie ale przede wszystkim na funkcjonalnym aspekcie rasy. Te psy miały być trochę nieokrzesane, o nieprzeciętnym temperamencie i charakterze. Miały być masywne ale przy tym idealnie zachować funkcjonalność dla jakiej od zawsze były trzymane. Miały odznaczać się silnym instynktem stróża i obrońcy. Miały być opanowane ale przy tym odznaczać się pewną arogancją. Tak było wiele lat temu. I na tej podstawie układano pierwszy wzorzec. Dzisiejszy wzorzec również opiera się o te założenia. Problem jednak w tym że dzisiejszy wzorzec mówi że presa taki jest, a niestety takie stwierdzenie mija się z prawdą. Przez ostatnie dziesięciolecia dokonywano w celu poprawienia presy licznych krzyżówek które wpłynęły na poprawienie wyglądu jednak doprowadziły do zaniknięcia niepowtarzalnych cech charakteru. Presa powoli zaczął zatracać swe pierwotne instynkty i zdolności. Poprawa wyglądu wiązała się też z nieznacznym odejściem od wcześniej założonych koncepcji i powoli dzisiejsze presy przestają odpowiadać założeniem przewidzianego dla nich wzorca. Dzisiejszy presa jest często bardziej psem wystawowym i towarzyszącym niż nieustraszonym stróżem i obrońcą (a jedno nie powinno wykluczać drugiego – dobry presa sprawdziłby się we wszystkich tych rolach). Oczywiście nie wolno generalizować. Jest wiele osób które nie chcą by presa zmieniała się tak jak zmieniało się wiele ras jednak jeśli istnieją hodowcy mający na celu nie dobro rasy a jakieś inne priorytety to wtedy rasa nadal będzie oddalała się od pierwotnych koncepcji.
W początkowych latach do rekonstrukcji używano wielu ras (pula genów była bardzo wąska, nie pozostało zbyt wiele osobników). Najbardziej znaną rasą której używano do rekonstrukcji presy był pies zamieszkujący Wyspy Kanaryjskie – Perro de Ganado Majorero. Był i nadal jest to pies bardzo ostry o nieprzeciętnych zdolnościach jeżeli wziąć pod uwagę wybitne predyspozycje do stróżowania i obrony jest on również bardzo inteligentny. Niestety w procesie rekonstrukcji nie uwzględniono tylko tej rasy a krzyżowano presę z rasami podobnymi w typie, mającymi poprawić kształt głowy, grubość kości ale niestety nie posiadającymi charakteru i temperamentu typowego dla presy. Ratunku zaczęto później szukać w krzyżówkach ze stafordami i pitbulami – bezskutecznie – takie psy ni były dobre ani w obronie ani w stróżowaniu. Zachowanie psów pochodzących z linii gdzie w rekonstrukcji użyto tych ras ma niewiele wspólnego z ideałem. Są to często zwierzęta bardzo aktywne, aż nadto jeżeli wziąć pod uwagę to iż funkcją jaką pełniły psy presa sprzed lat było miedzy innymi zostawanie z bydłem którego miały chronić. Te psy miały również stróżować i alarmować tylko w sytuacji prawdziwego zagrożenia. Te psy nie szczekały dużo a gdy już szczekały wydobywały z siebie gruby i potężny głos który miał odstraszyć przeciwnika. Nigdy nie gryzły bez powodu. Zazwyczaj ich wygląd i warczenie wystarczały by odpędzić obcego. Pod żadnym pozorem nie można było igrać z tymi psami. Jeśli spojrzymy na typowy charakter stafordów zobaczymy że niewiele ma on wspólnego z charakterem jaki powinien posiadać dobry Presa Canario.
Chcąc osiągnąć ideał nie powinniśmy skupiać się jedynie na wyglądzie który choć ważny nie jest tym co czyni daną rasę rasą. Na równie z eksterierem a może nawet bardziej powinniśmy dbać o odpowiedni charakter tej rasy gdyż tylko wtedy Presa nie stanie się jedną z wielu podobnych do siebie ras i zachowa swą oryginalność i niepowtarzalność. Bliskość ideału oznacza również walkę z przypadłościami nękającymi psy – w przypadku Presy jest to niestety w głównej mierze dysplazja. W dobrych hodowlach na Wyspach Kanaryjskich i w Hiszpanii szczenięta chore, zdradzające nadmierną agresje czy tchórzliwość nie mają szans na doczekanie wieku dorosłego. Ale selekcja musi być ostra by można było osiągać dobre rezultaty. Idealna Presa to nie tylko hodowla – to także wychowanie. Aby mieć psa który ma zachowywać się typowo dla rasy należy od małego budować jego poczucie bezpieczeństwa i pewność siebie. Żeby wychować dobrego psa nie można zamknąć szczeniaka w kojcu i odizolować go od świata. Z takiego szczeniaka nie będziemy mieli później pełnowartościowego dorosłego psa. Za to ze szczenięcia któremu poświęcimy czas na wychowanie, pokażemy mu świat zewnętrzny, zapoznamy z innymi ludźmi mamy szanse otrzymać psa z którego na pewno będziemy zadowoleni.
Pamiętajmy że to co jest tak cenne u „idealnego” Presa Canario to instynkt obronny i charakter, nie wspominając już o innych rzeczach.
autor:
Ewa Ziemska
„Rey Gladiador”